“Δρόμος της αυτοεξάρτησης”. Ως τίτλος και μόνο προξενεί εύλογα ερωτήματα. Παρότι δεν παραμένει απλώς τίτλος αλλά αναλύεται διεξοδικά, στα εύλογα ερωτήματα ίσως πρέπει να απαντήσουμε: στη σημερινή κοινωνία όπου εξαρτιόμαστε από αποφάσεις και ντιρεκτίβες μακρινώς ορμούμενες και σε ένα οικονομικοκοινωνικό σύστημα που δε δείχνει κανένα ενδιαφέρον για τον άνθρωπο παρά για τα νούμερα, πως μπορούμε να αυτοεξαρτηθούμε;
Τώρα περισσότερο από ποτέ, υπάρχει ανάγκη στον καθένα μας να ασχοληθεί και να κοιτάξει να βρει λύσεις και απαντήσεις στο μοναδικό μέρος που δεν έψαξε ποτέ. ΜΕΣΑ ΤΟΥ.Μόνο από εκεί μπορεί πραγματικά να δει τα πράγματα, που όντως είναι έτσι όπως τα περιγράφετε, με μια άλλη ματιά. Τη ματιά αυτού που αποφασίζει να δράσει με θάρρος, όχι αποκοτιά, με δύναμη, όχι από φόβο, με όραμα και στόχους, όχι με απλά θέλω, ευχές και μακάρι.
Σε ένα ασταθές περιβάλλον, υπάρχει σταθερή εξάρτηση από εντός μας;
Το οτιδήποτε είναι έξω από μας είναι έτσι κι αλλιώς ασταθές. Δεν το ορίζουμε. Αυτό που μας τροφοδοτεί σήμερα, αύριο μπορεί να μας λιμοκτονήσει. Η μόνη ασφάλεια που έχουμε είναι στην αλλαγή, στην κίνηση. Αυτή η εντολή μόνο από μέσα μας έρχεται, εκεί γεννιέται η σκέψη, εκεί και η επιθυμία να πούμε «φτάνει πια» και να φύγουμε προς τα εμπρός.
Σε ποιό γνωστικό επίπεδο πρέπει να είμαστε για να φτάσουμε να εξαρτιόμαστε από εμάς τους ίδιους;
Δεν υπάρχει επίπεδο, μόνο ένα αδιαπραγμάτευτο “θέλω” υπάρχει, μια απόφαση και όλα αρχίζουν. Με ένα μικρό βήμα που θα μας οδηγήσει στον τελικό προορισμό. Να φτάσουμε στο κέντρο μας, στην πηγή των άπειρων δυνατοτήτων, εκεί που οι αντιθέσεις αμβλύνονται, εκεί που σταματάει ο πόλεμος με τον εαυτό μας.
Ένας άνθρωπος χωρίς δουλειά, χρήματα και, κυρίως, προοπτικές, μπορεί να εξαρτάται από τον εαυτό του;
Θέλετε να μου πείτε ότι η ¨Ελεν Κέλερ, τυφλή και κωφή εκ γενετής πίστεψε ποτέ ότι δεν είχε προοπτικές;. Κατ’ εμάς δεν είχε. Ο Νικ Βούτσιτζιτς, που γεννήθηκε χωρίς χέρια και πόδια, δεν είχε προοπτικές; Οι Ολυμπιονίκες μας, φέτος μόνο, έφεραν πιο πολλά μετάλλια από αυτούς που «είχαν προοπτικές». Αυτοί που πέτυχαν πράγματα και στον οικονομικό τομέα, είχαν ταλέντα, ικανότητες και τις χρησιμοποίησαν. Δεν είχαν προοπτικές, τις δημιούργησαν, το χρήμα ήρθε μετά.
Το να χάσουμε τον δρόμο μας στη πορεία, η κρατούσα τάξη πραγμάτων το τιμωρεί. “Σπούδασες, ακολούθησες έναν άλφα τομέα και έναν παράλληλο τρόπο ζωής, δε σου βγήκε, κρίμα, αντίο”. Μπορούμε να είμαστε δυνατότεροι από μια τέτοια νεοφιλελεύθερη λογική ως μονάδες;
Η λογική αυτή γίνεται δυνατή γιατί την πιστεύετε, εσείς, εγώ και άλλοι. Εμείς της δίνουμε δύναμη, εμείς την τροφοδοτούμε. Το ότι απέτυχα σε κάτι που επιχείρησα, σημαίνει ότι είχα μια αποτυχία, όχι ότι είμαι αποτυχημένος. Από την ώρα που ξεκίνησα μέχρι την ώρα που κάποιος μου είπε «αντίο» κάτι έμαθα, πήρα πληροφορίες για μένα, για τις δυνατότητές μου και με το «αντίο» τους, πάω να συναντήσω ένα μέρος του εαυτού μου πιο ανεβασμένο, πιο δυνατό, που είναι για τα πιο δύσκολα, που θα με προετοιμάσει για μια νέα κατάσταση.
Η “Προσωπική Ανάπτυξη” μοιάζει ένας τομέας της ψυχολογίας (αλήθεια, είναι όντως ψυχολογία;) στον οποίο θα προστρέξει ο κάθε άνθρωπος που έχει πλέον χάσει την ελπίδα του από τους από μηχανής θεούς. Χρειάζεται γενικά να έχεις χάσει την ελπίδα σου για να ασχοληθείς;
Η ελπίδα είναι μια λέξη που χρειάζεται να χρησιμοποιείται ορθά. Αν είστε σε ένα αεροπλάνο και ο πιλότος σας πει «ελπίζω» να φτάσουμε, τι θα κάνετε; Όταν μιλάω για κάτι που δεν εξαρτάται από μένα, μπορώ να πω: “ελπίζω να σας δω το βράδυ”. Σωστά, αυτό εξαρτάται από εσάς. Πως είναι δυνατόν να ελπίζω για ότι εξαρτάται από μένα; Εγώ, μπορώ να στοχεύω, να σκοπεύω, να επιδιώκω, να κάνω, να θέλω, να δημιουργώ. Εγώ δεν μπορώ να ελπίζω. Αν πω ότι ελπίζω, αυτόματα περιμένω και τον από μηχανής θεό, τον σωτήρα που θα με σώσει. Άρα, είμαι εξαρτώμενος από κάτι έξω από μένα, στο οποίο εκχωρώ την όποια δύναμη έχω για να με σώσει. Κι αν δεν το κάνει; Ή για πόσο θα το κάνει; Για πάντα; Δεν νομίζω.
Άρα, η πραγματική μας ανάπτυξη για να ολοκληρωθούμε σαν άνθρωποι είναι όντως όταν σταματήσουμε να ελπίζουμε και αποφασίσουμε να δράσουμε για να δημιουργήσουμε τη ζωή που μας αξίζει.
“Life Coaching” είναι ο διεθνής όρος για την “Προσωπική Ανάπτυξη”. Στη κυριολεξία σημαίνει Προπόνηση Ζωής. Νοιώθετε προπονήτρια της ζωής των ανθρώπων; Και πόσο ιδιαίτερος είναι αυτός ο coach που μαθαίνει κάποιον να πορεύεται μόνος του;
Όπως είπα και πριν, είναι ώρα να σταματήσουμε να περιμένουμε σωτήρες ή ειδικούς ή «γκουρού» του οτιδήποτε για να μας βγάλουν τα «κάστανα από τη φωτιά». Να κάνουν τη «δουλειά» αντί για μας. Όπως ένας προπονητής συνεργάζεται με τον αθλητή του μέρα-μέρα, για την επίτευξη ενός στόχου, έτσι συνεργάζεται και ένας Life Coach με τον Coachee του. Νέοι όροι, τι να κάνουμε; Το κλειδί εδώ είναι «να μάθει κάποιος να πορεύεται ΜΟΝΟΣ του» με το πιο δυνατό όπλο, την αυτογνωσία. Χωρίς δεκανίκια, χωρίς εξαρτήσεις, χωρίς σωτήρες. Αυτή είναι η τεράστια επιτυχία του Coaching διεθνώς.
Μέχρι σήμερα ποιά είναι τα συμπεράσματά σας από την επαφή σας με τους ανθρώπους που σας εμπιστεύονται; Υπάρχει κάποιος “μέσος όρος” που περιγράφεται με κάποιους τίτλους; Είμαστε πλανεμένοι και οδηγούμαστε σε τρόπο ζωής που άγεται και φέρεται; Μας κυβερνούν τα “πρέπει” στις σχέσεις μας με τους ανθρώπους;
Θα έλεγα καλύτερα ότι υπάρχει μια κοινή συνισταμένη: ο φόβος. Ο φόβος του αύριο, ο φόβος του τι θα απογίνω αν…, ο φόβος του δεν αξίζω, δεν έχω, ο φόβος της σύγκρισης, της επίκρισης, ο φόβος της μοναξιάς, αλλά και ο φόβος της οικειότητας, της εγγύτητας, ο φόβος της απόρριψης, της εγκατάλειψης, και… ο κατάλογος είναι πολύ μακρύς. Ο φόβος μας πλανεύει γιατί δρα σαν ένας παραμορφωτικός φακός που δεν μας αφήνει να δούμε τίποτα αληθινό. Πορευόμαστε μέσα από την παγίδα του ελέγχου που καταντά τυραννία και της υπερπροστασίας που μας κάνει κάθε μέρα και πιο ευάλωτους στην προσπάθειά μας να «προστατέψουμε και να προστατευτούμε».