Σε προηγούμενα άρθρα μας έχουμε αναλύσει την ιεράρχηση των αναγκών του ανθρώπου και έχουμε μιλήσει για ορισμένες επί μέρους ανάγκες. Έτσι κι εδώ, θα μιλήσουμε για την ανάγκη του ανθρώπου για σύνδεση και επικοινωνία.
Ως εδώ, έχω καλύψει δημιουργικά όλες μου τις ανάγκες, αισθάνομαι ασφαλής, (ασφάλεια), έχω δράσει, έχω μάθει, (αλλαγή), έχω αναγνωριστεί (ξεχωριστότητα). Τώρα βλέπω πλέον μόνο δύναμη γύρω μου. Είμαι πραγματικά στην κορυφή…
Όμως, γιατί νιώθω μόνος/η, θλιμμένος/η, γιατί αισθάνομαι ότι κάτι λείπει; Είμαι πραγματικά σημαντικός/η, αλλά τώρα, καταλαβαίνω ότι αυτό είναι το απώτερο σημείο που μπορώ να φτάσω μόνος/η μου. Έτσι, αρχίζει να μου δημιουργείται η ανάγκη να συνδεθώ, να μοιραστώ. Τώρα νιώθω, καταλαβαίνω και έχω κατακτήσει τη γνώση ότι :
• Μόνο με την ολοκλήρωση της δόμησης του εγώ, της προσωπικότητας, μπορώ πραγματικά να συνδεθώ και να αγαπήσω.
• Η ένωση με άλλους ανθρώπους δημιουργεί ένα δυναμικό που λειτουργεί με γεωμετρική πρόοδο.
• Η φυσική πορεία των πραγμάτων είναι να αρχίσω να μοιράζομαι, όχι για να δείξω ότι κάποιος είμαι, αλλά γιατί πλέον έχω να δώσω. Είμαι φορέας αφθονίας, αγαθών, δύναμης, ενέργειας και αυτό ξεχειλίζει.
Αν δεν δομήσουμε λοιπόν, το εγώ μας, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε ουσιαστική σύνδεση με άλλους, γιατί συνδεόμαστε μόνο με τους καθρέφτες μας, δηλαδή, προβάλουμε σ’ αυτούς, αυτό που δεν μπορούμε να δούμε μέσα μας. Μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα δεν έχει ανάγκη από καθρέφτες για να συνδεθεί και να επικοινωνήσει. Όντας ολοκληρωμένη συνδέεται με επίγνωση, με συναίσθημα, με ανάληψη ευθύνης εαυτού, ξέροντας τι θέλει, τι μπορεί να κάνει και ποια είναι τα όριά της. Μπορεί να δρα και χωρίς αποστάσεις και στεγανά, μπορεί να ταυτίζεται χωρίς να φοβάται ότι θα αλλοτριωθεί.
Μπορεί να βλέπει τους άλλους τέλειους για αυτό που είναι ο καθένας και τόσο δυνατούς, ώστε να πάρουν τα μαθήματά τους και να λύσουν μόνοι τους τα προβλήματά τους, βιώνοντας έτσι και αυτοί ένα ακόμα μεγαλύτερο μέρος της δύναμής τους. Ξέρει ότι οι ατελείς τους συμπεριφορές, δεν αφορούν αυτήν, αλλά τους ίδιους, την εξέλιξή τους και την ευκαιρία που έχουν να ολοκληρωθούν και αυτοί. Η νέα της πεποίθηση είναι: συνδέομαι και επικοινωνώ δημιουργικά, που σημαίνει ότι, μπορώ να δίνω ό,τι έχω να δώσω και οι άλλοι θα μου κάνουν τη χάρη να το μοιραστούν μαζί μου.
Τώρα, δίνω σε όλους γιατί έχω και κυρίως γιατί αισθάνομαι ότι δεν έχω «ανάγκη». Μια μη ολοκληρωμένη προσωπικότητα δίνει, κάνοντάς τους την χάρη να μοιραστούν αυτό που εκείνη έχει. Πολλοί μπορεί να πιστεύουν ότι όταν συνδέονται χάνουν την ατομικότητά τους. Αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι, απλά την προσφέρουν για το καλό της ομάδας. Εντάσσονται σε μια ομάδα για να κάνουν αυτό που ξέρουν, αφήνοντας τους άλλους να κάνουν αυτό που ξέρουν και αυτοί, χωρίς κριτική, χωρίς χαρακτηρισμούς. Το σώμα μας δουλεύει ακριβώς με τον ίδιο τρόπο, όλα τα όργανα είναι ξεχωριστά αλλά, όλα μαζί δουλεύουν για το καλό του σώματος.
Αγάπη
Τώρα ξέρω ότι η αγάπη είναι νόμος, νόμος αυστηρός. Απόλυτος σεβασμός στον εαυτό μου και στον άλλον, που σημαίνει δεν είναι ανάγκη να συμφωνώ για να αγαπώ και κυρίως, ΔΕΝ ΚΡΙΝΩ. Αγάπη, είναι η σύνθεση, η σύνδεση και η αρμονική συνύπαρξη όλων των αντιθέτων. Εκεί σταματάει ο πόλεμος μεταξύ τους, επομένως, τα αντίθετα εξισορροπούν και εμείς είμαστε στο κέντρο. Από το κέντρο έχουμε τη δυνατότητα να ελέγξουμε και να διαχειριστούμε όλες μας τις πλευρές εξ ίσου. Προϋπόθεση για την αγάπη είναι η συγχώρεση, να ξεχωρίσω τον τέλειο άνθρωπο από τις ατελής συμπεριφορές του και να συν- χωρέσω.
Η ισότητα στην αγάπη, είναι κατάσταση απόλυτης υπευθυνότητας, γι’ αυτό και η ανάγκη μας για σύνδεση/επικοινωνία βιώνεται μετά την ανάγκη της ξεχωριστότητας. Μέσα από το χάρισμα της αγάπης που λειτουργεί σαν μεγεθυντικός φακός που όλα τα αναδεικνύει, είναι εύκολο να δούμε το έλλειμμα, όχι για να το κρίνουμε, αλλά για να το φτιάξουμε, να το συμπληρώσουμε. Στο μέτρο που έχουμε καλύψει και τις τέσσερις βασικές μας ανάγκες δημιουργικά, υπάρχουν και άλλες που καλύπτονται μόνες τους και έτσι, στο ίδιο μέτρο, παίρνω απαντήσεις για :
• τις υπαρξιακές μου ανάγκες, από που έρχομαι, που πάω, τι συμβαίνει γύρω μου, και ενώ είμαι ένα σημείο στο υπερ-εγώ, συγχρόνως αρχίζω να αποκτώ κοσμική συνείδηση.
• την προσφορά, μια ενέργεια που ξεχειλίζει, απλώνεται, δεν τελειώνει και δεν ζητά τίποτα πίσω.
Συμπερασματικά, όταν αισθάνομαι δημιουργικά ασφαλής, τότε μπορώ να κάνω αλλαγές και να χαίρομαι τη ζωή σε όλο της το μέγεθος, έτσι αισθάνομαι ξεχωριστός και έτσι μπορώ να συνδέομαι και να επικοινωνώ με σύντροφο, οικογένεια, παιδιά, εργασία, φίλους, χωρίς ενδοιασμούς και άνευ όρων διότι δεν έχω πια ανάγκες να καλύψω, ξεχειλίζω από όλα, είμαι σε κατάσταση αφθονίας. Τότε, δεν καταλαβαίνω καθόλου το «προσφέρω» στους άλλους, το θεωρώ φυσικό και αυτονόητο. Είμαι ενωμένος με όλα, είμαι και μονάδα και πλήθος, είμαι αφημένος στη άπειρη ροή της ζωής.
Στον αντίποδα, η ανάγκη μας για σύνδεση και επικοινωνία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψει όλες τις προηγούμενες ανάγκες, παράδειγμα, αγαπάω τους άλλους γιατί τους χρειάζομαι για να μην μείνω μόνος, θέλω να με αγαπάνε για να αισθάνομαι ασφαλής και σημαντικός.
Οι μη δημιουργικοί τρόποι για να συνδεόμαστε και να επικοινωνούμε είναι :
1. Να είμαστε προσκολλημένοι στα άτομα που λέμε ότι αγαπάμε. Έτσι, λειτουργούμε μέσα από τον αδύναμο εαυτό μας που έχει ανάγκη, όχι αγάπη. Όταν συνδεόμαστε με αγάπη είμαστε ελεύθεροι και εμείς και οι άλλοι.
2. Να είμαστε πάντα στη διάθεση των άλλων, αγνοώντας τις δικές μας ανάγκες, για να τους εξυπηρετούμε, να ακούμε τα προβλήματά τους. Βολεύοντάς τους πιστεύουμε ότι θα τους είμαστε αναντικατάστατοι και θα τους έχουμε στη ζωή μας, αλλιώς θα τους χάσουμε. Πόσο λάθος στάση ζωής! Φυσικά, δεν μας έχει περάσει από το μυαλό ότι με το να τους γινόμαστε απαραίτητοι, μπορούμε με τη σειρά μας, να ασκούμε ασφυκτικό έλεγχο στη ζωή τους.
Και το κάνουμε χωρίς ενδοιασμούς, δικαιολογία είναι πάντα η «αγάπη». Δεν βλέπουμε ότι με το βόλεμα, την υπερπροστασία, το γιατροπόρεμα, δεν τους αφήνουμε να πάρουν τις ευθύνες τους, να κάνουν αυτοί αυτό που πρέπει για τον εαυτό τους. Στις υγιείς σχέσεις, στόχος δεν είναι να καλύπτουμε όλες ανεξαιρέτως τις ανάγκες των άλλων. Στόχος είναι να έχουν όλοι διακριτά όρια, ειδικά μέσα στις οικογένειες όπου ο ένας παίρνει τις ευθύνες όλων. Σημαντικότητα παίρνει μέσα από αυτό, όχι αγάπη.
3. Να πιστεύουμε ότι αν οι άλλοι κάνουν ότι ζητήσουμε, τότε και μόνο τότε, μας αγαπούν. Προσπαθούμε να δοκιμάσουμε την αποδοχή τους, την ανοχή τους, τα όριά τους, τελικά. Καταλήγουμε να γίνουμε δυνάστες των άλλων και του εαυτού μας, που θα είναι μόνιμα ανικανοποίητος, αφού μόλις του ικανοποιήσουν μια επιθυμία, έχει ήδη ζητήσει την επόμενη.
4. Να μαθαίνουμε στα παιδιά μας την προπληρωμένη αγάπη, «αν είσαι καλό παιδί, θα σ’ αγαπάω», «αν μου κάνεις αυτό ή εκείνο θα σ’ αγαπάω».
5. Να κρατάμε ένα σύντροφο με κάθε θυσία, χωρίς ουσιαστικό συναίσθημα, μόνο και μόνο για να μην μείνουμε μόνοι ή γιατί πιστεύουμε ότι δεν είμαστε ικανοί να έχουμε τον σύντροφο που μας αξίζει. Και στις δύο περιπτώσεις η αυτοπεποίθησή μας, έχει απλά πάει περίπατο. Η συνηθισμένη δικαιολογία που χρησιμοποιούμε σ΄αυτή τη περίπτωση είναι: «δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτόν».
6. Να γινόμαστε «μάρτυρες», έτοιμοι να θυσιαστούμε για τους άλλους, πιστεύοντας ότι είμαστε και ανιδιοτελής (εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων). Οι μάρτυρες είναι «καλοί», μας σώζουν, αλλά έχουν και απαιτήσεις που πρέπει να τις ικανοποιήσουμε μόλις ζητηθούν. Έτσι, καταλήγουμε να έχουμε γεμίσει την κοινωνία μας με «αγνώμονες».
7. Να έχω ανάγκη να συμμετέχω σε μια ομάδα, έχοντας ανάγκη να ανήκω κάπου και να αισθάνομαι ότι προστατεύομαι. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος που έφηβοι, προερχόμενοι από οικογένειες δυσλειτουργικές, είναι ευάλωτοι και συνδέονται με παραβατικές ομάδες ή άτομα για να έχουν την ψευδαίσθηση της οικογένειας, την ψευδαίσθηση του ότι εδώ βλέπουν ότι υπάρχω, άρα, εδώ ανήκω.
Έτσι, στην εποχή μας, το τσιγάρο, τα ναρκωτικά, το bulling, κ.α. τους συνδέει με κοινά προβλήματα, κοινούς κινδύνους, εμπειρίες και κοινούς κώδικες επικοινωνίας. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, ο ομαδικός νους που δημιουργείται είναι πολύ πιο δυνατός από τον ατομικό, γι’ αυτό και είναι δύσκολη η απομάκρυνση από την ομάδα, και ενώ, εξαφανίζεται η ατομικότητα, εμφανίζεται η εξάρτηση.
Ένα tip για να παραμένουμε συνδεδεμένοι με αγάπη με μας και τους άλλους είναι οι καθημερινές δηλώσεις όπως :
• Τώρα είμαι γεμάτος/η αγάπη και τη μοιράζομαι
• Τώρα αγαπώ και αποδέχομαι τον εαυτό μου και τους άλλους, όπως ακριβώς είναι.
• Τώρα συνδέομαι και επικοινωνώ δημιουργικά.
Μπορείτε να φτιάξετε και μόνοι σας μια δήλωση που θα είναι αντιπροσωπευτική των αναγκών που έχετε αυτή τη στιγμή. Καλή επιτυχία!
Και θυμηθείτε: προς Κορινθίους επιστολή
Η αγάπη μακροθυμεί, χρηστεύεται, η αγάπη ου ζηλοί, η αγάπη ου περπερεύεται, ου φυσιούται, ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής, ου παροξύνεται, ου λογίζεται το κακόν, ου χαίρει επί τη αδικία, συγχαίρει δε τη αληθεία, πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει. Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει.
Μετάφραση: Η αγάπη είναι μακρόθυμη, είναι ευεργετική και ωφέλιμη, η αγάπη δε ζηλεύει, η αγάπη δεν καυχιέται, δεν είναι περήφανη, δεν κάνει ασχήμιες, δε ζητεί το συμφέρον της, δεν ερεθίζεται, δε σκέφτεται το κακό για τους άλλους, δε χαίρεται όταν βλέπει την αδικία, αλλά συγχαίρει, όταν επικρατεί η αλήθεια. Όλα τα ανέχεται, όλα τα πιστεύει, όλα τα ελπίζει, όλα τα υπομένει. Η αγάπη ποτέ δεν ξεπέφτει.